ნინო ლეჟავა: "ჩემს ვაზელინს არანაირი ინსტრუქცია არ მოჰყოლია"
„მამა მსახიობი გახლდათ, დედა - ფილოლოგი, მაგრამ იმავდროულად მრავალი წლის განმავლობაში ნაციონალურ ცეკვებს ასრულებდა. ქართულ ხალხურ ცეკვებს თორმეტი წელი ვცეკვავდი, თავის დანებება ძალიან მიჭირდა, მაგრამ არჩევანის წინაშე რომ დავდექი და გავაცნობიერე, ორივე - ცეკვაც და თეატრიც ჯოჯოხეთურ გრაფიკსა და დიდ დროს მოითხოვდა, გადავწყვიტე, მსახიობი გავმხდარიყავი. თავს იმით ვიწყნარებდი, რომ მსახიობს ცეკვაც მომიწევდა და სიმღერაც.
ბებია მუსიკის მასწავლებელი იყო, მამიდა - კონცერტმაისტერი. მუსიკალური შვიდწლედი მეც დავამთავრე. მამაჩემის ბაბუა ქუთაისის თეატრის მსახიობი გახლდათ, მისი მეუღლე - მთავარი მოდელიერი და მკერავი, რომელიც წლების განმავლობაში მუსკომედიის თეატრში მუშაობდა. ჩემი ძმა რუსთაველის თეატრის მსახიობია. ვერ ვიტყვი, რომ დოგმაა, ხელოვანების ოჯახის წარმომადგენელი ამავე სფეროში მოღვაწეობდეს, მაგრამ, როგორც ჩანს, მუცლიდანვე დამყვა სცენის სიყვარული.
პირველი როლი 5 წლის ასაკში ვითამაშე, როცა გია ანთაძემ რუსთავის თეატრში „ავტორის მაძიებელი ექვსი პერსონაჟი“ დადგა. სპექტაკლში მამაჩემის უმცროსი და განვასახიერე, რომელიც აუზში იხრჩობა. ასე დაიწყო ჩემი კარიერა სიკვდილის სცენით. ჩემს პირველ ფილმში „თბილისი ჩემი სახლია“, რომელიც ერეკლე ბადურაშვილმა გადაიღო, სიკვდილით, თვითმკვლელობით ვამთავრებ სიცოცხლეს. დამებედა-მეთქი, ამაზე ვამბობდი, რადგან შემდეგში უმთავრესად სულ ასეთი როლების თამაში მიწევდა. დრამატული ტიპის როლების განსახიერებისას ჩემი გმირი ზოგჯერ ცოცხალი რჩება, მაგრამ ცოცხალ-მკვდარია, ან თავს იკლავს. თუმცა, მსახიობისთვის ამგვარი ხაზი უფრო მნიშვნელოვანია, ბოლომდე იხარჯები. შემოქმედებით დაღლაზე სასიამოვნო არაფერია. სეზონი რომ იხურება, არ მიყვარს, იმ დროს თითქოს ყველაფერი კვდება...“ - ამბობს მსახიობი ნინო ლეჟავა, რომელიც დღესდღეობით ნოდარ დუმბაძის სახელობის მოზარდ მაყურებელთა თეატრის რამდენიმე სპექტაკლშია დაკავებული და ასევე ერთ სპექტაკლს თამაშობს ილიაუნის თეატრშიც.
- თეატრალურ ინსტიტუტში პირველივე წელს მოვეწყვე. გამსვლელი 34 ქულა იყო, მე 37 მივიღე. ეს იყო 1992 წელი. 14 ივლისს, როცა შურღაია ტელევიზიას დაეცა და დაიპყრო, დილას სროლის ხმამ გამაღვიძა. მიუხედავად იმისა, რომ ტელევიზია საბურთალოზეა და მაშინ ვერაზე, მელიქიშვილზე ვცხოვრობდი, ტყვიების ზუზუნის ხმა იქაც აღწევდა. სახლში ტელეფონთან მივედი, ძმისთვის უნდა დამერეკა, ის უკვე ცალკე ცხოვრობდა თავის ოჯახთან ერთად. უცბად, რაღაც ძალამ ტელეფონის ყურმილი ხელიდან დამაგდებინა. ფანჯრიდან შემოვარდნილი ბრმა ტყვია მხარში მომხვდა. ტყვია არტერიასა და ლავიწის ძვალს შორის იყო გაჩხერილი. მეცხრე საავადმყოფოში ექიმებმა ვერ შეძლეს ტყვიის ამოღება, ეს მხოლოდ მოგვიანებით მოხდა, რადგან მაშინ საავადმყოფო გატენილი იყო დაჭრილებით, არ ჰქონდათ გამაყუჩებლები, წამლები და ა.შ. ეს გამოცდებამდე ორი კვირით ადრე მოხდა და თეატრალურში ჩამოკიდებული ხელით მივედი. რას იცეკვებთო, რომ მკითხეს, ვუპასუხე, თუ გინდათ, ცალი ხელით სამაიას და წელს ქვევით კანკანს შევასრულებ-მეთქი (იღიმის).
დათო კობახიძის ჯგუფში ვსწავლობდი. პირველი კურსის ბოლოს გავთხოვდი. მეორე კურსზე ლილი იოსელიანის ჯგუფში უკვე ორსულად ვიყავი. ისეთი არეული იყო სიტუაცია, თვეობით გვქონდა არდადეგები. ერთი მხრივ, ეს ჩემს წისქვილზე ასხამდა წყალს, რადგან თოთო ნიკოლოზის დატოვება არ მიწევდა. გაყინული აუდიტორია, ჩატეხილი ფანჯრები, ელექტროგამათბობელი, რომელსაც ერთადერთი სპირალი ჰქონდა, რომელიც ხან ქრებოდა, ხან ბჟუტავდა და ეს 12 კაცი ვისხედით და ასე „ვთბებოდით“. მიუხედავად ყველაფრისა, დღეს ის პერიოდი მაინც კარგად მახსენდება...
- ნინო, რამდენად მოქმედებს თქვენზე დადებითი ან უარყოფითი რეცენზიები?
- ქება კარგია, მაგრამ ყურებდაცქვეტილი ვუსმენ შენიშვნებს. ზოგჯერ ცდებიან და ვერ ხვდებიან, რა არის რეჟისორის ჩანაფიქრი და რა მსახიობის მიერ აწყობილ-შექმნილი. როცა ვამბობ, რომ ასე სურს რეჟისორს და არა მე, არ ესმით. მაგალითად, ახლახან „კუკარაჩას“ პრემიერა გვქონდა, რომელშიც ინგას როლს ვთამაშობ. რამდენიმე ადამიანმა მითხრა, არ არის სწორი, როდესაც ინგა პირველივე გავლაზე შენიშნავს მურტალოსო. სხვებმა მითხრეს, დაკითხვის პირველ სცენაში კუკარაჩას ეძველბიჭებოდიო. ვიღაცისთვის ეს ლოგიკურია, ვიღაცისთვის - არა, მაგრამ ასე გადაწყვიტა 27 წლის წინ შალვა გაწერელიამ. სპექტაკლი აღადგინა ოთარ ბაღათურიამ. თავის დროზე ეს ჩანაფიქრი ჰქონდა ბატონ შალვას და ახლა ბატონ ოთართან მუშაობისას რაღაცები გავაშალაშინეთ, დავწმინდეთ, მაგრამ უმთავრესი უცვლელია. რეჟისორთან შემოქმედებითი კამათი ხშირია, მაგრამ ზოგჯერ მსახიობს უკან დახევაც უწევს. ბატონ ოთართან პირველად ვიმუშავე და ძალიან კმაყოფილი ვარ. რასაკვირველია, 500-კაციან დარბაზში ვიღაცას მოვეწონები, ვიღაცას - არა და ზოგსაც მეტ-ნაკლებად. ჩემთვის მთავარია, ვინ არის რეცენზიის ავტორი. ამ შემთხვევაში ჩემთვის ძალიან მნიშვნელოვანია გოგი გვახარიას აზრი და მის შენიშვნებს ყოველთვის ვითვალისწინებ. მან არაერთხელ დაწერა დადებითი რეცენზია, მაგრამ მხოლოდ ამის გამო არ ვასახელებ. მან ერეკლეს ფილმზეც აღნიშნა, კარგა ხანია ასე კარგად შესრულებული დრამატული გმირი არ მინახავსო. თან ასაკიდან გამომდინარე, რადგან მაშინ 18 წლის ვიყავი. არც პროფესიული პრაქტიკა მქონდა და ცხოვრებისეული ხომ საერთოდ, ღმერთმა დამიფაროს - მრუშ ქალს ვთამაშობდი. პირველი კურსის ანბანით ვიმოქმედე, რეჟისორის კარნახს ავყევი და გმირი შედგა. სცენარის მიხედვით, ერთგან ჩემი გმირი შიშველი უნდა წოლილიყო საავადმყოფოში. ერთადერთი, რაც მაშინ ერეკლეს ვთხოვე, ის იყო, რომ ეს სცენა ამოეღო და გაითვალისწინა. მაშინ ბატონმა გიორგი შენგელაიამ დიდი როლი ითამაშა ამ ფილმისთვის მსახიობების დამტკიცებაზე. როლისთვის ეს ტიპაჟი „ნახოდკააო“, ერეკლეს ჩემზე უთხრა. ამ ფილმით ჩემი და ერეკლეს ძალიან კარგი ტანდემი შედგა და 1993 წელს ქალის როლის საუკეთესო შესრულებისთვის „ოქროს არწივი“ გადმომცეს. მიუხედავად თემისა, სუფთადაა ყველაფერი გადმოცემული. ამ გოგოს სულ არ უნდა ამგვარი ცხოვრება, უბრალოდ, იძულებულია. მაყურებელმა ეს ფილმი შეიყვარა. მახსოვს, ერთხელ ხაშურში რეზო ჩხეიძემ ახალი კინოთეატრის გახსნაზე მიგვიპატიჟა. შეხვედრას ესწრებოდნენ პედაგოგები და ერთ-ერთმა მითხრა, თქვენ არ იცით, რა ჩაიდინეთო და მომიყვა. აქ ერთი ქალი გზას ასცდა, შვილი დედასთან დატოვა. დროდადრო აკითხავდა. მორიგ ჯერზე შინ ჩამოსულს „თბილისი ჩემი სახლიასთვის“ უყურებია. ბევრი იტირა და შვილთან დარჩენა გადაწყვიტა. ძველ საქმეს შეეშვა და გამოსწორდა. შეგროვებული თანხით ჯიხური ჩადგა და მუშაობა დაიწყოო. ეს ფაქტი ჩემთვის 9 „ოსკარზე“ მეტია! ჩემი დამსახურება მინიმალურია, თემამ და გმირმა შეძლო შეეცვალა ადამიანის აზროვნება. ძალიან მიხარია, რომ ის მიხვდა, მისთვის შვილზე ძვირფასი არავინ და არაფერია.
- თეატრალურის დასრულების შემდეგ სად დაიწყეთ მუშაობა?
- სანდრო მრევლიშვილის დაარსებულ „ძველ სახლში“, მეტეხის აღმართზე. იქ ეკატერინე ჭავჭავაძის როლზე მიმიწვიეს სპექტაკლში „ბედი მგოსნისა“. ნიკოლოზ ბარათაშვილის როლს რამაზ იოსელიანი ასრულებდა.
- სწორედ მაგ სპექტაკლში გნახეთ პირველად. და მახსოვს ისიც, რომ სპექტაკლის მსვლელობისას სიცილი აგიტყდათ და თავი დიდხანს ვეღარ შეიკავეთ...
- ვიცინოდი არა მხოლოდ მე, არამედ მთელი დასი (იღიმის). სცენაზე შავმა კატამ გამოიარა, თან ნელა, ნაზად. მიუხედავად იმისა, რომ დარბაზი და სცენა ძალიან ახლოს იყო ერთმანეთთან, მაყურებელმა კატა ვერ შენიშნა. ალექსანდრე ჭავჭავაძის როლს თემურ ნაცვლიშვილი თამაშობდა და უცებ ძველქართული პათოსით ამბობს: რამდენჯერ გითხარით, შინაური ცხოველები დააბით-მეთქი. სცენა ისეთი რამაა, ერთმა თუ დაიწყო სიცილი, სხვასაც გადაედება. მახსოვს, იმდენი ვიცინე, რომ თავზე დამაგრებული გვირგვინი მითამაშებდა. თან, მე თითი მაჩვენე და საოცრად ადვილად „ვფუჭდები“ (იღიმის).
- შვილებზე მინდა გკითხოთ, ოთხი ბიჭის დედა ხართ...
- ნიკოლოზი 18-საა, ლუკა 7-ის, ანდრია ზაფხულში 4-ის გახდება, გიორგის მაისში 2 წელი შეუსრულდება. უფროსს მსახიობობა სურს. ამოჩემებული აქვს, ბაბუაჩემისნაირი მინდა ვიყოო. ამაზე სულ ვკამათობთ. ვეუბნები, არასოდეს გინდოდეს, ვინმეს ჰგავდე, თქვი - მინდა ვიყო მასავით განათლებული, შრომისმოყვარე, წარმატებული, აი, ამას გავიგებ-მეთქი. ჰგავდე მანერებით ერთია, მაგრამ მსახიობი ინდივიდუალური უნდა იყოს. ჩემს ძმას რომ ვუყურებ სცენაზე, მამას იმდენად ჰგავს, რომ გული მისკდება. განა ჰბაძავს, მაგრამ ეს გენეტიკაა. ჩემი უფროსი ძმისშვილი, თეონა ლეჟავაც სამსახიობოზე სწავლობს, გიორგი შალუტაშვილის ჯგუფშია. მითხრა, მისაღებ გამოცდებზე მესმოდა, ვიღაცებმა როგორ გადაუჩურჩულეს ერთმანეთს, ნახე, როგორ ჰგავს მამიდასო. ალბათ ასეა, 9 თაობაში გენეტიკა არსებობს.
- თეატრსა და შვილების მოვლის რეჟიმს როგორ ათავსებთ?
- ილიაუნის თეატრში თვეში ერთ ან ორ სპექტაკლში ვთამაშობ და ეს არის „ფსიქოზი 4:48“. რაც შეეხება მოზარდ მაყურებელთა თეატრს, ბედმა გამიღიმა, რომ მასთან ახლოს ვცხოვრობ. რეპეტიციებსა და სპექტაკლებს შორის შუალედებში, სახლში გადავრბივარ. ბავშვების სკოლასა და ბაღში მიყვანა-მოყვანა მე და ჩემს ქმარს გვაქვს განაწილებული. თუ ორივე დატვირთული ვართ, მაშინ დასახმარებლად დედაჩემსა და დედამთილს ვუხმობთ, თუმცა, უმთავრესად ბავშვებს მე და ჩემი მეუღლე ვზრდით. ჩემი მეუღლე - გიორგი (გოგა) ქაჩიბაია რეჟისორია. ახლა ჩვენთან თეატრში „ჭინჭრაქას“ აღდგენაზე მუშაობს. დევის როლს ქალი, ნიჭიერი მსახიობი მაია ხორნაული თამაშობს. მას დუბლიც ჰყავს - დევი რეხვიაშვილი. ანუ დევს დევი ითამაშებს (იღიმის). გოგა ამ ზღაპარს აპრილის ბოლოს წარმოადგენს.
- მსახიობს ხშირად უწევს პირადი თუ ახლობლის მძიმე წუთებში სცენაზე დგომა და თამაში. ამ თვალსაზრისით, ყველაზე რთული რა გახსენდებათ?
- რა გითხრათ (ფიქრობს)?! პირველ კურსზე გამოცდის დროს კომედიური ჟანრის ეტიუდების შესრულებამ მომიწია, როცა შინ ბიძა მეწვა გარდაცვლილი. თუმცა ჩემი პროფესია ძალიან ზუსტად მაქვს გაცნობიერებული. ყველა პრობლემა გარეთ უნდა დავტოვო, როგორც რეპეტიციის მსვლელობისას, ისე სპექტაკლზე. თუ სურვილი მაქვს, მაინდამაინც ვიღაცას გული გადავუშალო, ეს აუცილებლად მუშაობის შემდეგ მოხდება. თუმცა ძირითადად მაინც ჩემში ვინახავ ყველა პრობლემას. თუ მაინც ვინმე რამეს შემატყობს, ვპასუხობ, რომ დაღლილი ვარ, თუმცა ეს სიტყვაც შორსაა ჩემგან. მარტო რამდენ ცალ ლოგინს ვასწორებ დილას, ხომ წარმოგიდგენიათ?! ან რამდენჯერ ვალაგებ დაყრილ სათამაშოებს?! მსახიობი რომ ხარ, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ოჯახი არ გქონდეს წესრიგში, მარტო ბავშვის მოვლა, სუფთად ჩაცმა არ კმარა. სადილიც უნდა გაამზადო. ჩემი წიკია აბაზანისა და სამზარეულოს სისუფთავე - ნიჟარა, უნიტაზი და სამზარეულოში გაზქურა ყოველთვის გახეხილი უნდა იყოს. მეგობრების გარეშე არსებობაც არ შემიძლია და მათთვისაც მაქვს დრო. თუ ვერ ვნახულობ, ტელეფონით ვურეკავ და ისე ვკითხულობ. ჩემი სიმდიდრე მეგობრები და შვილებია, სხვა არაფერი. თორემ თავადაც იცით, მსახიობი და საერთოდ ხელოვანი ჩვენში როგორი მდიდარიცაა. ჩემს პროფესიაში თუ რამე გამიკეთებია და, თუ მიღწევა ჰქვია ამას, მიმიღწევია, მიხარია, რომ ეს ყველაფერი ჩემით გავაკეთე, იღბლისა და ღვთის წყალობით. ბედნიერი ვარ იმითაც, რომ ვერავინ იტყვის, მამაჩემის სახელი სადმე მეხსენებინოს. ინსტიტუტში გაიგეს, რომ გიას შვილი ვიყავი. თან ისიც იმიტომ, რომ ვგავარ და მკითხეს, გია შენი ვინ არისო?! მოკლედ, ჩემს ვაზელინს არანაირი ინსტრუქცია არ მოჰყოლია. ვიცი, რომ უნდა მოვიშორო გრიმი, ან თუ ტუჩები დამისკდა, ვაზელინი წავისვა. სულ ესაა და ამით ძალიან ბედნიერი ვარ (იცინის).
ანა კალანდაძე
ჟურნალი „რეიტინგი“
